6+1 σημεία για την ιστορική νίκη των διανομέων της efood

Γράφει ο Πάρις Λαυτσής (μέλος ΔΣ ΣΕΤΗΠ με την αγωνιστική πρωτοβουλία Radical I.T.)
1. Η πλατφόρμα της efood δεν είναι ο Χρυσός Οδηγός της εστίασης. Είναι κάτι πολύ περισσότερο και αυτό το χρωστάει στους χρήστες της. Χωρίς αυτούς δεν είναι απολύτως τίποτα. Γιατί οι χρήστες της πλατφόρμας πέρα από καταναλωτές είναι ταυτόχρονα και παραγωγοί (prosumers). Παραγωγοί δεδομένων μέσα από την χρήση της εφαρμογής (συμπεριφορικό πλεόνασμα) και παραγωγοί περιεχομένου (content) μέσα από τις κριτικές και τις αξιολογήσεις των καταστημάτων.
2. Η αξιοποίηση αυτών των δεδομένων με τη βοήθεια μεθόδων μηχανικής μάθησης είναι που οδηγεί στην προσωποποιημένη ταξινόμηση των καταστημάτων μέσα στην εφαρμογή, η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε περισσότερες πωλήσεις. Η εταιρεία στους πελάτες της, που δεν είναι άλλοι από τα καταστήματα, πουλάει αυτό ακριβώς: την αξία που προσθέτουν οι χρήστες στην εφαρμογή. Άλλωστε ένας από τους σημαντικότερους δείκτες απόδοσης (KPIs) που έχει να επιδείξει μία ψηφιακή πλατφόρμα που κυνηγάει επενδυτικά κεφάλαια είναι ο αριθμός των καθημερινών ενεργών χρηστών (DAU).
3. Με αυτή την έννοια, η μαζική κίνηση των χρηστών της efood να διαγράψουν την εφαρμογή είναι κάτι περισσότερο από ένα απλό μποϋκοτάζ. Είναι στην πραγματικότητα ένα είδος απεργίας. Αυτή η ιδιόμορφη απεργία σε συνδυασμό με το ψηφιακό κύμα αλληλεγγύης που έφερε το #cancel_efood στην πρώτη θέση των τάσεων του ελληνικού Twitter και γκρέμισε την βαθμολογία της εφαρμογής στο Google Play Store από τα 4.7 στο 1 αστέρι μέσα σε μία μόλις μέρα είναι που οδήγησαν την efood στην πρώτη αναδίπλωση.
4. Φυσικά αυτή η «αναταραχή» δεν ήταν επαρκής για την ιστορική νίκη που ακολούθησε. Ήταν όμως αρκετή ώστε το βράδυ της περασμένης Παρασκευής η αναζήτηση (query) «τι εγινε με το efood» να σημειώσει πρωτοφανή άνοδο (breakout) σύμφωνα με τα Google Trends. Με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, όλος αυτός ο κόσμος θα οδηγούνταν τελικά στην ανακοίνωση του Συνδικάτου Επισιτισμού που εξηγούσε ότι οι διανομείς από ήρωες μέσα στην πανδημία μετατρέπονταν τώρα σε εργάτες χωρίς δικαιώματα.
5. Ο Hobsbawm έγραψε για την αξία της «συλλογικής διαπραγμάτευσης μέσω της αναταραχής» (collective bargaining by riot). Στην προκειμένη περίπτωση, το όφελος από την πρωτοφανή αναταραχή γύρω από την efood ήταν τριπλό: πίεσε τα δύο σωματεία που έχουν μέλη διανομείς να συντονίσουν για πρώτη φορά την δράση τους, έδωσε θάρρος σε εκατοντάδες εργαζόμενους να συμμετάσχουν για πρώτη φορά σε στάση εργασίας και στις μοτοπορείες της Τετάρτης που κοκκίνισαν όλη την χώρα, και τέλος ανάγκασε την εταιρεία να διαπραγματευτεί και τελικά να υποχωρήσει.
6. Η νίκη αυτή δικαιώνει κυρίως το ένα από τα δύο σωματεία, το ΣΒΕΟΔ, για την μεθοδική και συνεχή συνδικαλιστική δουλειά που έχει κάνει στον κλάδο τα τελευταία χρόνια: οργάνωση στη βάση, στοχευμένες καμπάνιες, επιμονή γύρω από συγκεκριμένα αιτήματα, σκληρές απεργιακές περιφρουρήσεις, οργανωμένες μοτοπορείες, αναγνώριση από όλους τους διανομείς. Και μόνο στην προοπτική να γίνει μια τέτοια μαζική απεργία μετά την πετυχημένη στάση εργασίας, η efood αναγκάστηκε τελικά να ικανοποιήσει πλήρως τα αιτήματα των εργαζομένων της.
7. Η νίκη των διανομέων της efood αφήνει τεράστια παρακαταθήκη όχι μόνο για τους εργαζόμενους στις πλατφόρμες, αλλά για το σύνολο της εργατικής τάξης και ιδιαίτερα τους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες στον ταχύτατα αναπτυσσόμενο κλάδο της τεχνολογίας. Εκεί όπου οι εταιρείες εξαρτώνται συνήθως από τους χρήστες τους και φροντίζουν επιμελώς την δημόσια εικόνα τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, την ίδια στιγμή που οι εργολαβικές εταιρείες «μεσουρανούν» πατώντας πάνω σε ολιγόμηνες συμβάσεις χωρίς εργατικά δικαιώματα. Εκεί ακριβώς είναι που η ενότητα των εργαζομένων μπορεί να τους τσακίσει.